Haset ve Kıskançlık


Uzm. Klinik Psikolog Emine Örsün
18 Eylül 2019
Haset ve kıskançlık, birbirinden önemli noktalarda ayrışan; fakat günlük hayatta sıkça birbiriyle karıştırılan karmaşık duygulardır.
Haset, bir başkasının sahip olduğu ve bizde olmayan bir şey ya da özellik karşısında hissettiğimiz duygu iken; kıskançlık, bizim için önemli bir ilişkinin üçüncü bir kişinin varlığı sebebiyle tehdit altında olduğunu düşündüğümüzde ortaya çıkan duygudur. Dolayısıyla, hasette iki kişilik, kıskançlıkta ise üç kişilik bir yapı mevcuttur. Melanie Klein’a göre haset doğumdan sonra bebeğin meme ile kurduğu sevgi ve nefret ilişkisinde temellenir; kıskançlık ise gelişimsel olarak hasetten sonra gelir ve hasetin çözümlenmesinde rol oynar. Haset ve kıskançlık, temelde işlevsel duygular olsa da, kişinin ve ilişkilerin işlevselliğini bozarak patolojik boyuta ulaşabilirler.
Haset, kıskançlıkla kıyaslandığında, hakkında çok daha az şey bildiğimiz ve bilimsel çalışmalar tarafından neredeyse ihmal edilmiş bir duygudur. Russell’a göre haset “en evrensel ve derinlere yerleşmiş insan tutkularından biri”dir. Haset, kişi bir başkasının sahip olduğu şeyi elde edemediği durumlarda, bu şeye sahip olmak istediğinde ya da diğer kişinin bu şeye sahip olmamasını dilediğinde ortaya çıkar. Burada bahsedilen “şey” bir eşya ya da mutluluk, zenginlik, saygınlık gibi özellikler olabilir. Dolayısıyla, haset duygusunda esasen iki kişinin yer aldığı bir yapı vardır: Haset duyan kişi ve haset duyulan şeye sahip olan kişi. Esasen acı verici bir duygu olan hasete birçok duygu eşlik eder. Öfke, hayal kırıklığı, tiksinme, üzüntü, alçaklık, kötü niyet, suçluluk, hayranlık, içerleme, kaygı ve özlem bu duygular arasında sayılabilir.
Kıskançlık duygusu ise önemli bir ilişkiyi bir rakibe kaybetmekten korktuğumuzda ya da zaten kaybetmiş olduğumuzda ortaya çıkar. Kıskançlık, kayıp tehdidine karşı sahip olunan şeyi elde tutmayı ve içinde bulunan durumu (ilişkiyi) korumayı hedefler. Sözkonusu “şey”, romantik ilişki, arkadaşlık ilişkisi veya kardeşlerin ebeveynlerle kurduğu ilişki olabilir. Hasetin aksine kıskançlık eşyalara ya da nesnelere karşı ortaya çıkmaz; çünkü kaybetmekten korkulan şey ilişkide olduğumuz kişinin bize karşı duygularıdır; kişilerin kendisi değildir. Dolayısıyla haset, sahip olmadığımız ve başkasında olan bir şeye karşı hissedilirken, kıskançlık sahip olduğumuz bir ilişki tehdit altında ise ortaya çıkar. Örneğin, bir iş arkadaşımızın başarısına veya bizden daha çekici olan görünümüne haset duyabiliriz. Kıskançlığın ortaya çıkması için ise patronumuzun bu iş arkadaşımızla yakından ilgilenmesi ve patronumuzla olan ilişkimizin tehlikede olduğunu düşünmemiz gerekecektir. Anlaşılacağı üzere korku, kıskançlığa sıklıkla eşlik eden bir duygudur. Bunun dışında kıskançlığa eşlik eden diğer duygusal deneyimler arasında kaygı, şüphe, reddedilme, tehdit edilme, güvensizlik, öfke, düşmanlık ve üzüntü sayılabilir.
Bir duyguyu kontrol edemeyebilirsiniz ama onu eyleme döküş biçiminizi kontrol edebilirsiniz. Kıskançlık bir uyarı mekanizmasıdır. Uyarıyı alınca ne yapacağınız bambaşka bir konudur. Kıskançlık asla çekip gitmeyecek. Ona sırtınızı dönmek de mümkün değil. Zaten bunu neden yapalım ki? Kıskançlık çirkin bir duygu. Ama hepimizin hayatında çok güzel bir yeri olabilir.
Etiketler
Bir yorum yaz
İlgili Bloglar
- Online Terapi Nedir
- Panik Atak ve Online Terapi
- Özgüven Eksikliği ?
- Kişilik Bozuklukları
- Bilişsel Terapi
- Acı veren anı ve travmalardan EMDR ile kurtulabilirsiniz
- DEPRESYON TEDAVİSİ İHMALE GELMEZ!
- OBSESİF KOMPULSİF BOZUKLUK KILAVUZU- TAKINTILARIN TUTSAĞI OLMUŞ HAYATLAR
- Depresyonda mıyım, değil miyim?
- Aile Danışmanlığı Üzerine…
- TRAVMA SONRASI STRES BOZUKLUĞU
- Evlilik zor zanaat
- Evliliğinizi Canlandırın
- Üç adımda sıkıntılı ilişkiyi tanımak
- Nedir bu takıntı?
- Hafizanızı nasıl güçlendirirsiniz?
- Çocuk Resimlerinin Analizi
- BAĞLANMA STİLLERİMİZ VE PARTNER SEÇİMLERİMİZ
- Psikolog kimdir?, Psikiyatrist kime denir?Nasıl psikoterapist olunur?
- TERAPİSTİM GERÇEKTEN UZMAN MI? KİMDEN YARDIM ALMALIYIM?
- TRAVMA SONRASI BÜYÜME
- DEPRESYON NEDİR?
- Boşanma Öncesi Dönem ve Boşanma Süreci
- ÇAĞIMIZIN SORUNU OLARAK SİBER BAĞIMLILIKLAR VE SİBER SUÇLAR!
- KUŞAKLAR ARASI TRAVMA
- Gerçek İle Yüzleşememe
- Online Terapi/ Skype Oturumları
- ALDATMA (Sadakatsizlik)
- Psikoterapi Nedir ve Psikoterapist Kimdir?
- Aşkın ve sevginin ömrünü ne belirler?
- Çocuk ve Gençlerde Online Terapi Mümkün mü?
- Çocuğa Mükemmeliyetçi Yaklaşım
- Aile Toplantısı Nasıl Yapılır?
- Travma Sonrası Stres Bozukluğu
- STRESLE BAŞA ÇIKMA 3 (Devamı)
- KORONA VİRÜSÜ VE PSİKOLOJİMİZ
- KORONA VİRÜSÜN BİZLERE VERMEK İSTEDİĞİ MESAJLARI DOĞRU OKUYABİLMEK!
- ANLA,ANLAT,ANLAŞ
- Çocuklarımızı Kıyaslamak
- Görünür Olmaktan Kaygı Duyan Kişiler - Şizoid Kişilik
- Neden Hep Benzer Kişilikteki İnsanlarla Birliktelik Yaşıyor ve Sonunda Acı Çekiyorum?
- Siber Zorbalığı Önleme Stratejileri: Bütüncül Bir Yaklaşım
- Siber Bağımlılıklar ve Psikolojik Dinamikleri
- Online Terapi Nedir?
- Online Terapi Nedir? Avantajlı mıdır?
- Covid-19 Zaman Perspektifimizi Nasıl Etkiliyor?
- Yalnızlık Duvarı
- KORKU VE KAYGILARINLA YÜZLEŞ VE ÖZGÜRLEŞ
- PANİK ATAK TEDAVİ EDİLEBİLİR!
- KENDİ AGLETİNDE YAŞAMAK
- STRESLE BAŞA ÇIKMA
- STRESLE BAŞA ÇIKMA 2 (Devamı)
- STRESLE BAŞA ÇIKMA 4(Devamı)
- DAĞDAN DAĞA DUMANLA BAĞIRMAK
- Bitmemiş İşler...
100%
Memnuniyet Garantisi
Terapinin başarıyla tamamlayana kadar Türkçe Terapi ödemeleriniz bizimle güvende.