Hangi depresyon daha Major Depresyondur?
 

Hangi depresyon daha ''Major Depresyon''dur?

Genel kulanımda kısaca 'depresyon' dediğimiz şey psikiyatri literatüründe aslında 'major depresyon' olarak geçer. Yani iki tanım da aynı durumu ifade eder ve bütün depresyonlar major depresyondur. 


Bütün depresyonlar ciddiye alınması gereken, iyi bir şekilde ayırıcı tanı yapılıp doğru tedavi edilmesi gereken durumlardır. Fakat depresyon şiddet açısısndan kendi içinde hafif, orta ve ağır olarak derecelendirilir. Bu derecelendirme daha çok depresyon ölçeklerinden (Beck Depresyon Ölçeği, MADRS, Hamilton Depresyon Ölçeği vb.) alınan puanlara göre yapılmakta, bazı kesim noktalarının üstü daha ağır olarak değerlendirilmektedir.

Ayrıca klinik olarak bazı depresyon alt tipleri de tanımlanmış ve bunlara da ayırıcı özel isimler verilmiştir. Örneğin atipik depresyon, mevsimsel depresyon, melankolik depresyon ve psikotik depresyon. 

Atipik Depresyon

Klinikte öne çıkan belirti uyku ve iştahta artıştır. Depresyonda genel olarak iştah ve uykuda azalma beklenirken atipik depresyonda durum tam tersidir.

Atipik depresyondakiler kişilerarası ilişkilerde reddedilmeye karşı hastalık derecesinde aşırı duyarlıdır.

Depresyonda olmadıklarında aktif ve enerjik iken hastalandıklarında duygudurumda tepkisellik gösteren, aşırı yorgunluk çeken, aşırı uyuyan ve aşırı yemek yiyen bir durum sergilerler.

Duygu durumda tepkisellik olumlu ve keyif veren aktvitelerle depresif belirtilerin ve çökkünlüğün azalmasıdır. 

Depresyon kadınlarda erkeklere göre 2 kat daha sık görülürken. Atipik depresyon kadınlarda erkeklerden 5 kat daha fazla görülmektedir.

Atipik depesyon daha erken yaşlarda başlamakta (ortalama 17 yaş) ve Bipolar Bozukluk (İki uçlu bozukluk) tip 2 ile daha sık birliktelik göstermektedir.

Melankolik Depresyon

Bu depresyon tipine melankolik dışında endojen, vital, şiddetli, otonom, somatik, vejetatif gibi bir çok isim daha verilmiştir.

Klinik olarak;
  • Anhedoninin (daha önce zevk veren etkinliklere karşı ilgi kaybı ve bunlardan zevk alamama) baskın oması,
  • Kendine özgün bir çökkün duygudurumunun olması (yastan farklı bir duygulanım gözlenmesi).
  • Daha çok biyolojik olarak meydana gelen.
  • Genetik yatkınlığın daha yüksek olduğu, akrablarda psikiyatrik hastalıkların daha sık görüldüğü
  • Çevresel stres faktörlerinin tetiklemediği (endojen, içsel).
  • Çevresel olaylara tepkisizlikle seyreden.
  • Sabahları hastalık belirtilerin daha kötü seyrettiği.
  • Beklenenden daha erken uyanılan ve uykuda bölünmelerin olduğu.
  • Psikolojik ve bedensel yavaşlama ve huzursuzluk ile seyreden.
  • Belirgin iştah ve kilo kaybı görülen. Daha ileri yaşlarda görülen.
  • Hastalığın daha sık tekrarlandığı ve daha sık hastane yatışı olan.
  • Psikoterapiye değil de ilaç ve EKT'ye daha iyi cevap veren, şiddetli bir depresyon alt tipi. 

Psikotik Depresyon

Depresyona psikotik belirtilerin (halüsinasyon, hezeyan ve paronoyalar) eşlik etmesi durumudur.
Şiddetli bir klinik tablo, ve sık hastalık dönemleri
Uzun hastalık dönemleri ve hastane yatışları 
İşlevsellikte kayıp fazladır.
Bipolar bozukluk gelişme riski yüksek.
Ailede psikiyatrik hastalık (özellikle bipolar bozukuk) yüksek.
İntihar düşüncesi ya da girişimi fazla.

Mevsimsel Depresyon

Depresif dönemler mevsimlerle ilişkilidir.
Genellikle ve tekrarlayan şekilde sonbahar ve ya kış mevsiminde depresyona giren, ilkbahar ve ya yaz mevsiminde kendiliğinden iyileşen hastalık dönemleri vardır.
Bu hastalarıda aşırı uyku ve aşırı yeme,
Ruhsal ve bedensel yavaşlama,
Karbonhidrat tüketiminde artış ve kilo alımı gözlenir.
Parlak ışık tedavisine iyi yanıt verir.
Yaklaşık yarısında bipolar bozukluk bulunmakta.
Kadınlar için depresif, erkeler için manik dönemler mevsimsellikle daha ilişkili. 

Bipolar Depresyon

Bipolar bozukluk duygudurumda çökkünlük (depresyon) ve bunun tam tersi aşırı bir yükselme (mani) ile giden bir hastalık.
İki uçlu bozukluk, affektif bozukluk, bipolar affektif bozukluk olarak da isimlendirilmekte.
Halk arasında daha çok manik depresif hastalık olarak bilinir.
Bipolar bozukluğun depresif dönemi bazı klinik belirtiler, hastalığın gidişatı, tedavi seçenekleri ve hastalık öncesi dönem özellikleri açısından normal depresyondan bazı farklılıklar göstermektedir.  

Bipolar depresyonun bazı özellikleri;

  • Ruhsal ve bedensel yavaşlama,
  • Uyku hali ve enerjisizlik,
  • Atipik belirtilerin (fazla uyku ve fazla yeme),
  • Psikotik ve depresyon içinde manik belirtilerin daha sık görüldüğü,
  • Daha genç yaşlarda başlayan,
  • Daha fazla hastalık dönemi olan ve hastalığın sık tekrarladığı,
  • Özkıyım ihtimali ve girişiminin yüksek olduğu,
  • Antidepresana kötü yanıt,
  • Lityum'a iyi yanıt gözlenen.
  • Antidepresan ile manik kayma riskinin yüksek olduğu,
  • Akrabalarda depresyon, mani ve diğer psikiyatrik hastalık varlığının sık olduğu bir tablo. 
Sonuç:
Yukarıda sayılan bipolar depresyon özelliklerinin yanında atipik depresyon, mevsimsel depresyon, melankolik depresyon ve psikotik depresyon alt tipler de bipolar depresyon ile daha ilişkilidir. Bipolar depresyon ve sayılan diğer depresyon alt tipleri genel olarak daha şiddetli uzun hastalık dönemlerinin olduğu, daha sık tekrarlayan, tedaviye dirençli ve daha zor tedavi edilen ve intihar düşüncesi ve girişiminin daha yüksek olduğu ''daha 'Major Depresyon'lardır''.
Etiketler
Bir yorum yaz