PsikoTerapi nedir?

Uzm. Dr. Ümit Sertan Çöpoğlu Psikiyatrist_&_Psikoterapist

24 Temmuz 2018

Terapi Latince iyileştirmek, tedavi etmek anlamına gelir. Psikoterapi ise psikolojik/ruhsal tedavi anlamına gelmektedir. Ülkemizde ise 'terapi' denince daha çok 'psikoterapi' kastedilmektedir. Psikoterapi psikiyatrik ve psikolojik bozukluk ya da sorunların ilaçsız tedavi edilmesi sürecidir.

Kimler psikoterapi yapabilir?

'Yeterli' psikoterapi eğitimi ve süpervizyonu almış psikiyatrist ve psikologlar psikoterapi yapabilir.

'Yeterli' kelimesinin karşılığı ülkemizde biraz havada malesef. Ülkemizde psikoterapi eğitimi ve psikoterapist ünvanı devlet kurumlarınca resmi olarak verilen bir şey değildir. Bazı özel dernek ve ya kurumlar çeşitli terapi eğitimleri vermektedir.

Sadece psikiyatri uzmanı olmak ya da sadece psikolog olmak terapi yapabilmek için yeterli değildir. Zira tıp fakültesi, psikiyatri uzmanlık eğitimi ve psikoloji bölümlerinde psikoterapiler ile ilgili sadece genel kültür düzeyinde eğitimler verilmektedir.

Terapi yapmak isteyen psikiyatrist ya da psikologlar kendi imkanları ile bahsettiğim özel kurumlardan çeşitli terapilerin eğitimini ve süpervizyonunu alarak psikoterapist olabilmektedir. Bu eğitimler bir iki hafta ya da bir iki ayda alınan kısa eğitimler olmayıp neredeyse üniversite eğitimi gibi yıllar sürmektedir.

Süpervizyon Nedir?

Terapi eğitiminin temel teorik kısmı tamamlandıktan sonra psikoterapist adayı gördüğü vakaların (kişilerden izin alarak) kişisel bilgiler saklı kalmak şartıyla görüşme içeriğini yazıya döker ve bu içerik üzerinden neler yapması gerektiği konusunda süpervizör (terapist adayına danışmanlık yapmaya yetkin eğitici terapistler) verilen uygulamalı eğitime süpervizyon denir.

Süpervizyon terapi eğitiminde usta-çırak ilişkisinin sistematik ve formel bir biçimidir.

Psikoterapiye kimler gelir? Psikoterapide neler hedeflenir?

Psikoterapi almak isteyen kişi aslında bir arayış içindedir.
Kendisi, çevresi, dünya, hayatın anlamı gibi konularda bir takım soruları ya da sorunları vardır ve bu sorulara cevap aramaktadır.
Bazen duygularından, düşünce ya da davranışlarında şikayetçidir ve bunları değiştirmek ister.
Bazen daha mutlu ve huzurlu olmak, Bazen daha sabırlı ve tahammüllü olmak, Bazen daha kaygısız ve rahat hissetmek, Bazen de ne aradığını bilmek için terapiye gelir insanlar.

Psikoterapi nasıl bir süreçtir ? Nasıl yapılır?

Psikoterapi en özünde iki kişi arasındaki sosyal bir ilişkidir (Bazen grup terapilerinde gruptaki kişiler arasındaki ilişkidir).

Bazı ekoller bu insani ilişkinin iyileştirici olduğunu ifade eder.

Psikoterapide karşılıklı bir ilişki olduğundan danışanın da yapması gerekenler vardır. Danışan yaşadığı, içinde olduğu durumu, duygu, düşünce ve beklentilerini olabildiğince yalın ve içinden geldiği gibi, bir baskı hissetmeden rahatça anlatabilmeli, duygularını söze dökebilmelidir. Tabi bunun için danışanın terapistine güvenmesi gerekir ve bu da bazen bir iki seans sürebilir.

Terapist ise danışanı kesinlikle yargılamadan ve eleştirmeden ilgi ile dikkatlice dinlemelidir. Bazı havada kalan noktaları sorularla açmalı, danışanı ile empati kurabilmelidir.

Bu giriş aşaması ve karşılıklı temel görevlerden sonra her terapi ekolünün farklı teknikleri ve yaklaşım tarzı vardır ve bunlar terapinin daha sonraki aşamalarında uygulanır.

Teknik aşamaya geçmeden önce terapist karşısındaki danışanı genel hatları ile formüle eder ve bu formülasyonu (yol haritası) danışanı ile paylaşır. Uygulayacağı terapi çeşidinin mantığını ve bu terapide neler yapılacağını, nasıl yollar ve teknikler kullanacağını danışanına anlatır. Eğer terapinin mantığı, danışanın da kafasına yatmışsa terapi sürecine geçilir.

Hangi durumlarda psikoterapi etkilidir?

Depresyon
Sosyal fobi
Panik atak
Özgül fobiler (yükseklik, hayvan, kan görme, kapalı alan, uçak, asansör vb..)
Aile, ilişki ve evlilik sorunları
Cinsel işlev bozuklukları (Vajinismus, erken boşalma, cinsel isteksizlik)
Obsesif kompulsif bozukluk (OKB)
Travma sonrası stres bozukluğu
Anksiyete (Kaygı/Bunaltı) bozuklukları
Sınav kaygısı
Uyku bozuklukları
Bağımlılıklar (Sigara, alkol, oyun, telefon, internet ...)
Kişilik bozuklukları

İlaç mı? Psikoterapi mi?

Yukarıda psikoterapinin etkili olduğu durumları yazdım. Bu durumların hepsinde ilaçlar da etkilidir. Yani seçim danışana kalıyor.

İlaçla tedavi hem hasta hem de hekim için daha kolaydır. Hasta ayda bir görüşmeye gelir ve takipleri bu şekilde yapılır. Görüşmeler ortalama 20-30 dakika arasındadır.

Psikoterapi ise zahmetli ve pahalıdır. Danışan başta haftada bir gelir, sonra iki ve üç-dört haftada bir görüşmeye gelir. Görüşmeler 45-60 dakika arasındadır. Sadece görüşme ile de işler bitmez, görüşmelerden sonra danışanın tedavide aktif rol alması, belirlenen ev ödevlerini yapması gerekir.

Psikoterapi bu zorluklarına rağmen daha kalıcı iyilik sağlar. Yeniden hastalık dönemleri terapi sonrası ilaçlara göre daha azdır. Terapi ile insan kendini biraz daha tanır. Terapi bir çeşit kişisel gelişimdir.

Karar sizin...

İlaçlarla beraber psikoterapiye gerek var mı?

Psikoterapötik müdahaleler yapılmadan sadece ilaç tedavisinin yeterli olduğunu düşünmüyorum. Sistematik bri terapi olmasa da ilaçlarla beraber en azından temel bazı terapi yaklaşımları da yapılmalı.

Peki terapi tek başına yeter mi? Bazı vakalarda hayır. Bu durumda da hastaya daha fazla zaman kaybettirmeden ilaç tedavisi başlanmalıdır.

Nereye kadar terapi, nerede kadar ilaç? Bunun ayırımına ancak danışan danışman beraber varabilir. Yönlendirici olmadan tüm seçenekler danışanla paylaşılmalı ve karar danışana bırakılmalıdır.

Psikoterapi çeşitleri nelerdir? Psikoterapide hangi teknikler kullanılır?

Her terapi ekolünün kendine özgü teknikleri ve yöntemleri vardır. Bu yöntemlere göre danışanın ya da hastanın yapması gerekenler farklılık göstereceği gibi terapistin rolü de her ekolde farklılıklar göstermektedir.

Bir sonraki yazımda sık uygulanan terapi ekollerini, bu ekollerin mantığını ve kullanılan teknikleri özetlemeye çalışacağım.

Etiketler

Bir yorum yaz

İlgili Bloglar

100%

Memnuniyet Garantisi

Terapinin başarıyla tamamlayana kadar Türkçe Terapi ödemeleriniz bizimle güvende.